OPS Kościan: rozpoczęto wypłaty świadczeń dla Ukraińców

- W związku z dużym napływem uchodźców z Ukrainy na ośrodki pomocy społecznej przerzucono wiele zadań związanych ze świadczeniami socjalnymi. Czy do ośrodka w Kościanie zgłasza się w tej chwili duża liczba osób?
- Tak. Specustawa nałożyła na ośrodki pomocy społecznej wiele obowiązków związanych z pomocą obywatelom Ukrainy. Co się z tym wiąże, zgłaszają się do nas obywatele Ukrainy przebywający w Kościanie, nie tylko uchodźcy wojenni, ale również członkowie ich rodzin, którzy już wcześniej zamieszkiwali na terenie naszego kraju. Ponadto przychodzą Polacy, którzy zapewnili zakwaterowanie uchodźcom, z pytaniami o możliwe wsparcie dla siebie jak i dla rodzin ukraińskich.

- Na jakiego rodzaju wsparcie może liczyć jedna i druga strona?
- Uchodźcy, o których mowa w specustawie przebywający legalnie na terytorium RP i którzy zostali wpisani do rejestru PESEL UKR mogą skorzystać w pierwszej kolejności z jednorazowego świadczenia pieniężnego w wysokości 300 zł na osobę przeznaczonego na utrzymanie, w szczególności pokrycie wydatków na żywność, odzież, obuwie, środki higieny osobistej oraz opłaty mieszkaniowe. W dalszej kolejności mają prawo do innych świadczeń, w tym m.in. rodzinnych, wychowawczego 500+, "Dobry Start", rodzinnego kapitału opiekuńczego. Ponadto obywatele Ukrainy mogą korzystać ze świadczeń pieniężnych i niepieniężnych, o których mowa w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Obowiązują przy tym takie same zasady jak w przypadku polskich rodzin. Z kolei Polacy, którzy przyjęli do siebie uchodźców, mają prawo do świadczenia pieniężnego z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy. Maksymalna wysokość tego świadczenia wynosi 40 zł za osobę dziennie, a przysługuje ono za okres nie dłuższy niż 60 dni.

- Jak sytuacja kształtuje się na obecną chwilę? Ile osób skorzystało dotychczas z pomocy OPS w Kościanie?
- Jeśli chodzi o uchodźców, pamiętajmy, że mogą się do nas zgłosić dopiero wówczas, gdy otrzymają numer PESEL, który nadawany jest przez gminy. Obowiązują w tym zakresie kolejki, w Kościanie są już zajęte terminy do końca maja. Na dzień dzisiejszy mamy złożone wnioski przez 52 ukraińskie rodziny, na które składa się 100 uchodźców (stan na 8 kwietnia). Myślę, że wstępny obraz tego, ile mniej więcej osób będzie potrzebować pomocy z terenu Kościana będziemy w stanie określić w czerwcu. Na razie uchodźcy wypełniają podstawowe wnioski dotyczące wypłaty jednorazowego świadczenia w wysokości 300 zł. Od kilku dni już realizujemy te świadczenia i na obecną chwilę wypłaciliśmy je na łączną kwotę 11 tys. zł. Jeżeli chodzi natomiast o świadczenia dla Polaków, którzy przyjęli do siebie uchodźców, jeszcze nie otrzymaliśmy środków na ich wypłatę. Nie wiemy kiedy to nastąpi. Wnioski jednak są przyjmowane, na dziś mamy 23 złożone wnioski od polskich rodzin, które przyjęły łącznie 84 osoby. Ponieważ jednak świadczenie będzie działało wstecz, nie wszyscy jeszcze takie wnioski złożyli. Czekają, bo wygodniej będzie im otrzymać jednorazową wypłatę. Ale są też rodziny, których nie stać na świadczenie długotrwałej pomocy bez żadnego wsparcia. Póki co mogą one korzystać m.in. z kościańskiego Punktu Pomocy Rzeczowej dla uchodźców z Ukrainy przy ulicy Bernardyńskiej 2. Punkt został utworzony przez Urząd Miejski, natomiast jego koordynacją zajmuje się OPS. W miarę zasobów punktu, świadczona jest pomoc rzeczowa, a wydawana jest ona osobom, które zgłoszą się z ukraińskim paszportem. Warto dodać, że sytuacje bywają różne. Są kobiety z dziećmi, które przybyły do swoich mężów już wcześniej mieszkających w Kościanie, więc mają wsparcie. Ale jest także grupa uchodźców, która bez wcześniejszego punktu zaczepienia, radzi sobie. Mamy sygnały, że już udało się niektórym takim osobom podjąć zatrudnienie. Zatem powtórzę, że po przyznaniu większości numerów PESEL uzyskamy obraz tego, kto jak dużego wsparcia potrzebuje. Będziemy starali się także uaktywniać uchodźców do podjęcia zatrudnienia.

- OPS na bieżąco realizuje także szereg innych działań. Chociażby w czasie największych obostrzeń związanych z epidemią na ośrodku spoczywała m.in. opieka nad osobami starszymi. Jaka była skala tej pomocy i w jakim zakresie była ona świadczona?
- Przez cały okres pandemii świadczone były usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania osób starszych przy zachowaniu szczególnych środków ostrożności. Ponadto od października 2020 roku rozpoczęliśmy realizowanie Programu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej "Wspieraj Seniora", który miał na celu wsparcie osób starszych w czasie pandemii. W ramach programu wolontariusze dostarczali seniorom zakupy, wykupywali leki, donosili ciepłe posiłki, płacili rachunki. Wyprowadzali nawet na spacer psy, jeżeli senior mieszkał ze swoim pupilem. W ramach programu w 2020 roku wsparciem objętych zostało 15 osób, którym pomocy udzieliło 11 wolontariuszy. W 2021 roku liczba osób starszych objętych wsparciem w ramach programu wzrosła do 27 osób, a pomagało im 17 wolontariuszy. Na uwagę zasługuje fakt, że jeszcze przed ogłoszeniem programu ministerialnego, od marca 2020 roku Lokalne Centrum Wolontariatu przy OPS w Kościanie realizowało akcje pomocową dla seniorów o nazwie "Pomoc dla kościańskiego seniora", która polegała na indywidualnym wsparciu seniorów w takim samym zakresie w jakim określiło to ministerstwo. W ramach akcji od marca 2020 roku objętych wsparciem zostało 25 osób, a pomocy udzieliło 20 wolontariuszy.

- W trudnym czasie epidemii zrodziła się także oddolna inicjatywa przygotowywania świątecznych paczek dla seniorów. Czy będzie ona teraz kontynuowana?
- Ośrodek Pomocy Społecznej w Kościanie zawsze chętnie wspiera wszelkie inicjatywy mieszkańców i lokalnych firm, które co jakiś czas się pojawiają. Koordynatorem wspomnianych przez Panią akcji była osoba prywatna na założonym przez siebie koncie na portalu społecznościowym "Świąteczna Pomoc dla Samotnych Seniorów". Z powodów osobistych zmuszona była jednak wycofać się z tego działania. Tym niemniej często zdarza się, że osoby prywatne, szkoły czy firmy zgłaszają się do nas i przygotowują świąteczną pomoc dla osób czy rodzin, w tym seniorów, wskazanych przez pracowników socjalnych. Niezależnie od tych działań Ośrodek Pomocy Społecznej w Kościanie co roku na święta Bożego Narodzenia i Wielkanocy przygotowuje upominki dla osób, które objęte są pomocą w formie usług opiekuńczych. Na obecną chwilę mamy około stu takich osób i co roku są dla nich przygotowywane paczki.