Nowe zasady dyżurowania aptek. Czy rozwiązanie sprawdzi się w Kościanie?

Od 1 stycznia 2024 weszła w życie nowelizacja ustawy refundacyjnej, która dotyczy m.in. dyżurów aptek prowadzonych w porze nocnej i w dni wolne od pracy. Na podstawie wprowadzonych przepisów Starostwo Powiatowe w Kościanie ma wyznaczyć w porozumieniu z aptekarzami dyżury według nowych zasad.

Nocne i świąteczne dyżury aptek pełnione są wówczas, kiedy inne apteki są zamknięte. W Kościanie dotychczas dyżury funkcjonowały na podstawie harmonogramu uchwalanego co roku przez Radę Powiatu Kościańskiego. Problem polegał jednak na tym, że apteki nie zawsze respektowały harmonogram tłumacząc się brakiem personelu lub nieopłacalnością dyżurów.

Zdarzało się więc, że pomimo dyżuru jakiejś apteki, pacjent zastawał zamknięte drzwi. Kościan nie był pod tym względem wyjątkiem, do podobnych sytuacji dochodziło w innych powiatach. Od dawna w związku z tym argumentowano, że konieczne jest wprowadzenie nowych regulacji.

Dyżury aptek finansowane przez NFZ

W odpowiedzi na liczne apele od stycznia obowiązują nowe zasady dyżurów. Przepisy już są, ale w praktyce zaczną one funkcjonować tak naprawdę dopiero za jakiś czas.

Dlaczego? Bo do końca stycznia 2024 roku każda apteka ma obowiązek dostarczyć do starostwa rozkład swojej pracy. Na tej podstawie – w porozumieniu z aptekarzami – Zarząd Powiatu wytypuje apteki do dyżurów. Następnie zostaną spisane umowy tych aptek z Narodowym Funduszem Zdrowia. Za dyżury wypłacane będzie dofinansowanie w formie ryczałtu w wysokości 3,5 proc. minimalnego wynagrodzenia za godzinę pracy farmaceuty, co po podwyżkach płacy minimalnej od tego roku da kwotę około 148 zł za każdą godzinę dyżuru.

Dodatek nie ma być jednak wypłacany za całą noc, ale przez kolejne 2 godziny zegarowe w przedziale czasowym między godzinami 19.00 a 23.00. Z kolei w dni wolne od pracy dodatek wypłacany będzie bez przerwy przez kolejne 4 godziny zegarowe w przedziale czasowym między godzinami 10.00 a 18.00.

Dofinansowanie ma obowiązywać w miastach będących siedzibami powiatu liczących do 40 tys. mieszkańców, a więc takich jak Kościan. Ewentualne dyżury aptek w godzinach ponadnormatywnych określonych przez Zarząd Powiatu mają być finansowane tylko i wyłącznie z budżetu powiatu.

Z analiz rynkowych jednak wynika, że po godz. 23.00 w aptece i tak rzadko ktoś się już pojawia, a otwarcie punktu naraża farmaceutów na przewlekłe zmęczenie. Nowe rozwiązanie ma natomiast zachęcić apteki do dyżurowania w wyznaczonych godzinach. Po zmianach nie powinno już dochodzić do sytuacji, że pomimo dyżuru apteka będzie zamknięta. Za brak dyżuru ustawa przewiduje bowiem karę polegającą na zwrocie nienależnie otrzymanego wynagrodzenia.

Sytuacja w Kościanie

Pomimo wejścia już w życie nowych przepisów, w tej chwili obowiązuje jeszcze przyjęta w grudniu 2023 roku uchwała Rady Powiatu Kościańskiego, która wyznaczyła dyżury aptek wg starych zasad na bieżący rok. Zgodnie z wyjaśnieniami, które otrzymaliśmy od pracowników Starostwa Powiatowego w Kościanie, będzie ona obowiązywać do czasu uchwalenia nowej uchwały.

– Do 31 stycznia aptekarze mają przesłać rozkłady pracy aptek. Następnie Zarząd Powiatu poinformuje podmioty prowadzące apteki indywidualnie lub zbiorowo o potrzebie wyznaczenia  apteki ogólnodostępnej do pełnienia dyżurów w porze nocnej i w dni wolne od pracy. Wskaże przy tym dni i godziny w jakich miałyby być pełnione. Apteka sama może też wskazać gotowość do pełnienia dyżurów – wyjaśnia Hanna Grabus z Biura Promocji Starostwa Powiatowego w Kościanie.

Dyżury nie mają być narzucone, ale dobrowolne, na podstawie wypracowanego wspólnego porozumienia. – Finansowanie dyżurów z NFZ ma sprawić, że apteki będą dyżurować chętniej. Jak będzie w praktyce, trudno w tej chwili powiedzieć – zaznaczają pracownicy starostwa.

Z naszego redakcyjnego rozeznania wynika, że aptekarze w Kościanie mogą wcale nie być chętni do pełnienia dyżurów wg nowych zasad. – Raczej nie będziemy zainteresowani pełnieniem dyżurów. Przede wszystkim ze względów kadrowych. Dyżur może bowiem być pełniony tylko przez magistra farmacji. W naszej kadrze nie mamy aż tylu magistrów. A co w sytuacji, kiedy magister zachoruje i nie będzie miał kto przyjść do pracy na dyżur? Nie będziemy ryzykować, by płacić potem kary – podkreśla Tadeusz Gryszczyński, właściciel sieci aptek „Grodzka” w Kościanie.

Właściciel „Grodzkiej” nie wyklucza jednak, że dyżurami mogą być zainteresowane apteki sieciowe, które mają większą kadrę.

Podsumowując, na pewno zamiast apteki dyżurującej w określonych godzinach, dużo wygodniejszym rozwiązaniem dla pacjentów byłaby apteka całodobowa. Póki co jednak takiej w Kościanie nie ma. Mieszkańcom naszego powiatu w razie pilnej potrzeby pozostają apteki czynne przez 24 godziny na dobę w Lesznie, Śremie lub Poznaniu.